[Over Sean Sexton, Ireland, Photographs 1840-1930]
Foto: Een door een bomaanslag van het IRA ontspoorde locomotief, in 1922 of 1923 vastgelegd door een onbekende fotograaf. Het is een van de bijna 200 historische foto's in het boek Ireland, Photographs 1840-1930. Anders dan de titel doet vermoeden is het allesbehalve zo'n gemiddeld landenboek met willekeurig bij elkaar gezochte nostalgisch pittoreske plaatjes, maar een gedegen opgezette visuele sociale geschiedenis.
De bijna honderd jaar die het boek bestrijkt vormen de meest dramatische periode uit de Ierse geschiedenis. Door een opeenvolging van rampen, hongersnoden en oorlogen halveerde de bevolking van 8 tot 4 miljoen. Alleen al tijdens de Grote Hongersnood van 1845 tot 1850 kwamen een miljoen mensen om, en emigreerden er evenveel naar Engeland en (vooral) Amerika. Wie bleef vertrok naar naar de stad om toe te treden tot het lompenproletariaat.
Samensteller Sean Sexton (het boek is grotendeels gebaseerd op zijn meer dan 14.000 foto's omvattende collectie) voorzag het boek van een hoofdstukindeling die de chronologie vormt van die trieste geschiedenis: aristocratie, bestuur, platteland, stadsleven en politieke onrust. Tegelijkertijd weerspiegelt die reeks de ontwikkeling van het medium en de veranderende belangstelling van de fotografen.
Vooral over dat laatste geeft hij soms prachtige details. Zo kostte in de begindagen van de Ierse fotografie (de eerste fotostudio opende in Dublin in oktober 1841) een portret Ø82, het dubbele van het weekloon van een arbeider. Binnen tien jaar kocht je voor dat bedrag al een compleet album met dertig foto's over de onteigening van een keuterboer, en was de prijs van het portret gedaald tot 1 shilling (5 pence). [in: NRC Handelsblad, 18mrt1995]