Altijd wel een idyllisch doorkijkje

[Over Harold Strak: Water en Wonen, i.s.m. Matthijs Heins]

Foto: Een molen, een orgel, vissers langs de waterkant - kan het eigenlijk Hollandser? Het tafereel, gefotografeerd aan de kade van Het Nieuwland in Hoorn, staat in het boek Water en Wonen. Als er één ding is dat de ruim veertig foto's laten zien dan is het wel hoe ontspannen onze verhouding met het water eigenlijk is, ondanks alle rumoer van de afgelopen weken. Water en Wonen staat nu eens niet in het teken van dijken en dammen (geen heroïsch gezeul met zandzakken derhalve) maar toont de historische en hedendaagse bijdrage van het water aan de woonomgeving.
Voorbeelden te over. Neem Giethoorn. Neem de huizen in Appingedam, met hun handig boven het water van het Damsterdiep gebouwde 'hangende keukens'. Neem iedere willekeurige stad of dorp, en er is altijd wel een idyllisch doorkijkje naar een woonhuis, een park of een terrasje aan het water, nog geheel afgezien van het borduurwerk der vijvers en fonteinen.
Vandaag de dag worden hele waterlopen desnoods omgebogen ter verfraaiing van het uitzicht. In Almere en Groningen worden nieuwbouwwijken rond een meer gebouwd, in Zoetermeer en Alphen aan de Rijn heeft het woonerf plaats gemaakt voor de jachthaven. Het zijn maar willekeurige voorbeelden: zelfs een boek met de omvang van de Van Dale zou nog geen recht kunnen doen aan het onderwerp.
Iedere foto in Water en Wonen is voorzien van gegevens over het watersysteem waarvan het afgebeelde slootje, kanaaltje etcetera deel uitmaakt. De ware betekenis van die uitleg gaat vaak schuil in terloopse woorden. Het Veerse Gat maakt thans deel uit van het Veerse Meer, vroeger vond de Vecht zijn oorsprong in de Kromme Rijn, en Het Nieuwland is een deel van het watertje de Gouw dat Hoorn binnenstroomde om uit te komen in de toenmalige Zuiderzee.
Het staat er alsof het de gewoonste zaak van de wereld is. [in: NRC Handelsblad, 18feb1995]