Lucian Perkins maakte de World Press Photo van 1995. Geen harde nieuwsfoto, maar een subtiel beeld. Want: 'De kogels hoeven je ook niet om de oren te vliegen om het verhaal te kunnen vertellen.'
Op de winnende World Press-foto van dit jaar kijkt een bijna kaalgeschoren Tsjetsjeens jongetje door de achterruit van een bus. Zijn handen houdt hij platgedrukt tegen het glas. Op het eerste gezicht lijkt het alsof hij wuift, pas als je wat langer kijkt maakt die speelse interpretatie plaats voor een van wanhoop en berusting.
Nee, het is inderdaad geen foto van Pats! Boem!, geeft de maker volmondig toe. Op het continuüm dat fotojournalistiek heet, neigt hij meer naar fotografie dan naar journalistiek.
Perkins (1952) is drie dagen in Amsterdam, waar hij vanavond in de Nieuwe Kerk uit handen van burgemeester Patijn de Golden Eye trofee ontvangt. Maandag zat hij nog in Moskou, waar hij de inzendingen jureerde voor de mede door hem georganiseerde eerste Russische competitie voor fotojournalisten. Morgen gaat hij weer terug om de opening van de tentoonstelling ervan te kunnen bijwonen.
Rusland zit hem in het bloed, zegt de fotograaf. Zijn familie aan moederskant komt er vandaan, en emigreerde aan de vooravond van de Russische revolutie naar Amerika. Zelf kwam hij er voor het eerst in 1989, toen hij voor zijn werkgever, de Washington Post, de topontmoeting tussen Reagan en Gorbatsjov versloeg. In 1993 woonde hij er een half jaar.
Sindsdien onderhoudt hij nauwe contacten met Russische vakgenoten. Waar mogelijk helpt hij ze bij de uitvoering en publicatie van hun projecten, en vorig jaar was hij een van de initiatiefnemers van InterFoto, de eerste internationale fotojournalisten-conferentie in Moskou.
Perkins: Russische fotografen kampen met enorme problemen. Ze hebben gebrek aan geld, aan materiaal, aan alles. Maar ze leveren ons wel een insiders-blik op hun land. En van hun visie en uithoudingsvermogen kunnen we hier een hoop leren.
In de solo-presentatie die als onderdeel van de World Press Photo-tentoonstelling aan de hoofdprijswinnaar wordt gewijd, toont Perkins een kleine selectie uit de foto's die hij in de loop der jaren in Rusland maakte. Een pelgrimstocht bij Koerks, twee bruidsmeisjes tijdens een onderonsje achter de rug van het bruidspaar, een matroos en zijn liefje flanerend in het Gorki-park: allesbehalve het soort beelden dat je associeert met een hardboiled nieuwsfotograaf. Naar Sarajevo ging hij pas nadat de vredesakkoorden getekend waren, Grozny fotografeerde hij pas toen de stad al volledig in puin lag.
Is Lucian Perkins de fotograaf die op het toneel verschijnt als de voorstelling is afgelopen? Hij lacht. Ja, ik begin het langzamerhand te leren. Om bedachtzaam te vervolgen: De kogels hoeven je niet om de oren te vliegen om toch het verhaal te kunnen maken. Het wordt alleen een ander, persoonlijker verhaal, over de gevolgen voor de mensen over wiens hoofden de conflicten worden uitgevochten.
Die benadering biedt ook ruimte voor een andere vorm van fotografie, zegt hij: subtieler, met een meer algemene zeggingskracht. Het is de fotojournalistiek van de toekomst, meent Perkins: On the spot foto's van moord en doodslag zijn gemeengoed geworden, die hebben mensen afgestompt. Je moet ze juist iets geven om over na te denken.
Zijn prijswinnende foto maakte hij in mei vorig jaar, op de laatste dag van een week die hij in Grozny doorbracht. Hij was die dag met enkele collega's de bergen in geweest, die gedurende de week onder zwaar artillerievuur hadden gelegen.
Terug op de hoofdweg raakten we achter die bus verzeild, zo'n rammelend oud geval. Ik zag dat jongetje door de achterruit kijken, en dat raakte me diep. Ik had die week de meest apocalytische verwoesting gezien en ik wist: dit vat alles samen.
Hangend uit het autoraam maakte hij zijn foto. Scherpstellen was vrijwel onmogelijk, en door het hotsen en botsen was hij ervan overtuigd dat het bij de herinnering zou blijven. Pas toen hij de film ontwikkelde wist hij dat het toch raak was geweest. Grijnzend voegt hij eraan toe gehoord te hebben dat de foto bij de jurering voor de jaarlijkse White House News Photographers Award geen blik waardig was gegund.
Het Russische dagblad Izvestia plaatste hem naderhand wel, zegt hij. Wat hebben jullie mijn land aangedaan, vroeg het jongetje volgens hen. Zij zagen het een stuk beter dan mijn landgenoten. [NRC Handelsblad, 25apr1996]
Op de winnende World Press-foto van dit jaar kijkt een bijna kaalgeschoren Tsjetsjeens jongetje door de achterruit van een bus. Zijn handen houdt hij platgedrukt tegen het glas. Op het eerste gezicht lijkt het alsof hij wuift, pas als je wat langer kijkt maakt die speelse interpretatie plaats voor een van wanhoop en berusting.
Nee, het is inderdaad geen foto van Pats! Boem!, geeft de maker volmondig toe. Op het continuüm dat fotojournalistiek heet, neigt hij meer naar fotografie dan naar journalistiek.
Perkins (1952) is drie dagen in Amsterdam, waar hij vanavond in de Nieuwe Kerk uit handen van burgemeester Patijn de Golden Eye trofee ontvangt. Maandag zat hij nog in Moskou, waar hij de inzendingen jureerde voor de mede door hem georganiseerde eerste Russische competitie voor fotojournalisten. Morgen gaat hij weer terug om de opening van de tentoonstelling ervan te kunnen bijwonen.
Rusland zit hem in het bloed, zegt de fotograaf. Zijn familie aan moederskant komt er vandaan, en emigreerde aan de vooravond van de Russische revolutie naar Amerika. Zelf kwam hij er voor het eerst in 1989, toen hij voor zijn werkgever, de Washington Post, de topontmoeting tussen Reagan en Gorbatsjov versloeg. In 1993 woonde hij er een half jaar.
Sindsdien onderhoudt hij nauwe contacten met Russische vakgenoten. Waar mogelijk helpt hij ze bij de uitvoering en publicatie van hun projecten, en vorig jaar was hij een van de initiatiefnemers van InterFoto, de eerste internationale fotojournalisten-conferentie in Moskou.
Perkins: Russische fotografen kampen met enorme problemen. Ze hebben gebrek aan geld, aan materiaal, aan alles. Maar ze leveren ons wel een insiders-blik op hun land. En van hun visie en uithoudingsvermogen kunnen we hier een hoop leren.
In de solo-presentatie die als onderdeel van de World Press Photo-tentoonstelling aan de hoofdprijswinnaar wordt gewijd, toont Perkins een kleine selectie uit de foto's die hij in de loop der jaren in Rusland maakte. Een pelgrimstocht bij Koerks, twee bruidsmeisjes tijdens een onderonsje achter de rug van het bruidspaar, een matroos en zijn liefje flanerend in het Gorki-park: allesbehalve het soort beelden dat je associeert met een hardboiled nieuwsfotograaf. Naar Sarajevo ging hij pas nadat de vredesakkoorden getekend waren, Grozny fotografeerde hij pas toen de stad al volledig in puin lag.
Is Lucian Perkins de fotograaf die op het toneel verschijnt als de voorstelling is afgelopen? Hij lacht. Ja, ik begin het langzamerhand te leren. Om bedachtzaam te vervolgen: De kogels hoeven je niet om de oren te vliegen om toch het verhaal te kunnen maken. Het wordt alleen een ander, persoonlijker verhaal, over de gevolgen voor de mensen over wiens hoofden de conflicten worden uitgevochten.
Die benadering biedt ook ruimte voor een andere vorm van fotografie, zegt hij: subtieler, met een meer algemene zeggingskracht. Het is de fotojournalistiek van de toekomst, meent Perkins: On the spot foto's van moord en doodslag zijn gemeengoed geworden, die hebben mensen afgestompt. Je moet ze juist iets geven om over na te denken.
Zijn prijswinnende foto maakte hij in mei vorig jaar, op de laatste dag van een week die hij in Grozny doorbracht. Hij was die dag met enkele collega's de bergen in geweest, die gedurende de week onder zwaar artillerievuur hadden gelegen.
Terug op de hoofdweg raakten we achter die bus verzeild, zo'n rammelend oud geval. Ik zag dat jongetje door de achterruit kijken, en dat raakte me diep. Ik had die week de meest apocalytische verwoesting gezien en ik wist: dit vat alles samen.
Hangend uit het autoraam maakte hij zijn foto. Scherpstellen was vrijwel onmogelijk, en door het hotsen en botsen was hij ervan overtuigd dat het bij de herinnering zou blijven. Pas toen hij de film ontwikkelde wist hij dat het toch raak was geweest. Grijnzend voegt hij eraan toe gehoord te hebben dat de foto bij de jurering voor de jaarlijkse White House News Photographers Award geen blik waardig was gegund.
Het Russische dagblad Izvestia plaatste hem naderhand wel, zegt hij. Wat hebben jullie mijn land aangedaan, vroeg het jongetje volgens hen. Zij zagen het een stuk beter dan mijn landgenoten. [NRC Handelsblad, 25apr1996]