Zijn ondoorgrondelijke wegen

[Over: Thomas Roma, Come Sunday]

In 1990 begon de Amerikaanse fotograaf Thomas Roma (1950) aan wat een serie moest worden over religieuze gebouwen in Brooklyn, New York, de stad waar hij zijn hele leven heeft gewoond. Alle kerkgenootschappen en geloofsvarianten moesten zich in zijn foto's terug kunnen vinden, had hij bedacht en de titel voor het beoogde boek had hij ook al klaar: God's Work.

Maar het is bekend: Zijn wegen zijn ondoorgrondelijk.

In de zomer van 1991 ontmoette Roma de dominee van een zwart Christelijk kerkgenootschap tijdens het vastleggen van de voormalige joodse synagoge waarin het zich had gehuisvest. Op ongetwijfeld vaderlijk toon wees deze Roma op zijn fouten: 'Gods werk is niet het gebouw, maar dat wat er in gebeurt.' En of de fotograaf toch vooral de dienst komende zondag eens wilde bijwonen.

Het was daar en toen dat Roma, om in stijl te blijven, 'het licht' zag - voortaan fotografeerde hij enkel nog op zondag, en in zwarte kerken. Come Sunday luidt dan ook de titel van het resultaat, waarin zevenentachtig zwart-wit foto's zijn opgenomen die zich het best laten omschrijven als ruim opgezette portretten. Zoals bovenstaande, van de voorganger in een van de in totaal tweeënvijftig verschillende kerkgenootschappen die Roma bezocht.

Dat het er zo veel waren valt uit zijn foto's niet af te leiden, want de diensten zijn altijd en overal even geëxalteerd: jong en oud is in beweging, er wordt met volle overgave gezongen, getroost, beleden en verbroederd. Geen wonder derhalve dat op menig foto de tranen en het zweet rijkelijk vloeien.

Roma fotografeerde het allemaal zonder de ironie die bij dit soort onderwerpen zo vaak wordt gebezigd. Hoe hij denkt over het geloof valt uit zijn boek niet af te leiden, maar de beleving ervan neemt hij onmiskenbaar serieus. Een studie in vervoering, zou je Come Sunday dan ook kunnen noemen. [NRC Handelsblad, 8jun1996]