Hoedje van papier [9] : Zaadhandel


‘De meening van velen is, dat de Cactus alleen in woestijnen voorkomt en dat het derhalve op de grond waarin ze groeit niet veel aankomt. Dat is echter geheel onjuist. Het gedeelte der aarde, voornamelijk Noord- en Zuid-Amerika, waar de Cactus thuis behoort, is, gezien de geweldige uitgestrektheid, zoowel in grondsoorten als klimaat zeer verschillend. Het is daarom ook moeilijk in deze enkele regels een grondmengsel aan te geven dat iedere Cactussoort noodig heeft. Men is echter zeer zeker op de goede weg wanneer het  volgende mengsel wordt samengesteld: ‘

‘Tenslotte zijn er nog verschillende eenvoudige middelen, die ter bestrijding worden aangewend. Om eenige te noemen. Een in suikerwater gedrenkte spons tusschen de planten gelegd is een vangmethode voor slakken, mieren en pissebedden. Een doorgesneden rauwe aardappel wordt gaarne aangevreten door pissebedden en deze kunnen zoodoende gevangen worden. Deze bestrijdingsmiddelen zijn natuurlijke hulpmiddelen en volstrekt niet afdoend. Nogmaals, reinheid en geregeld nazien van de planten kunnen het optreden van ziekte en ongedierte tot een minimum beperken.’

Zijnde: eerste en laatste pagina uit Gedoornde Vrienden, Handboekje voor het kweeken van Cactussen uit zaad door Turkenburg's Zaadhandel. Nadruk verboden. Derde druk. (Nee, geen
jaartal. Jaren '30, dichterbij komen we nergens.)
Samengevat: Het Aardmengsel. De Potten. Het Zaaien. Het Verspenen. Het Gieten. Bestrijding van ziekte en ongedierte. (Ja, de inhoudsopgave.)
Evenmin onbelangrijk: fotografisch geïllustreerd, 22 afbeeldingen, 7 bij 9 centimeter op de kop af, van de Astrophytum ornatum tot en met de Pilocereus Straussli. (Nee, de fotograaf heeft geen naam. Martin Parr, grootverzamelaar van fotografisch drukwerk, heeft vast en zeker ook nog nooit vernomen van deze Gedoornde Vrienden.)

Achtenveertig pagina's, niet groter dan 13 centimeter bij 18,8 precies.
Met fijne groene lijntjes. Met nergens meer dan een handvol zinnetjes.
Een fijn boekje, dat is het. Echt waar.

Dan dit. Waar het gedrukt is: bij Drukkerij Turkenburg's Zaadhandel.
Een drukkerij die ook zaadhandel is. Zoiets spreekt zeker tot de verbeelding.
(Nee, we maken geen jongensgrappen. Nee, we laten niet stiekem een lettertje weg. Drukkerij, het betreft hier een serieuze zaak.)

Turkenburg's Zaadhandel, dan komen we uit in Bodegraven, ‘waar Dirk Turkenburg in 1850 een handel in tuinbouwzaden begon. Zijn grootvader had dit ook al gedaan in Alphen, maar Dirk deed het op een andere manier. Hij bracht handgeschreven lijsten van zijn aanbod met bijbehorende prijzen bij landbouwers in Bodegraven en wijde omgeving en haalde die lijsten enige tijd later weer op, liefst voorzien van een bestelling. Dit systeem werkte goed en weldra was de opbrengst van de zaadhandel voldoende om de prijscouranten niet meer met de hand te hoeven schrijven, maar te laten drukken.’

Wat dat 'laten drukken' betreft: door Turkenburg's Zaadhandel dus.
Er werd naar hartenlust gezaaid in Bodegraven. Er was een vruchtbaar aardmengsel aangebracht, het ongedierte werd bestreden.

-----

Hoedje van papier verschijnt onregelmatig en wordt geschreven naar aanleiding van vondsten in de voorraad waardevol oud papier van antiquariaat Berger & de Vries in Groningen.
Aflevering 9 : november 2010.
Hoedje van papier verschijnt (nog) niet op papier.