Phoenix [Thom Mercuur, 1940 - 2016]


Je zou het heel kort kunnen vertellen aan een vriend, die in Friesland, maar ook in beeldende kunst geïnteresseerd is. "Ja, jongen, dat wist jij misschien niet, maar de dadaisten zijn in 1923 ook nog in Drachten geweest. Daar hebben Théo en Nelly van Doesburg, Kurt Schwitters en de Hongaar Vilmos Huszar in het voormalige hotel "De Phoenix" een dada-avond gehouden. Zo'n beetje de laatste avond van de beroemde dada-veldtocht door Nederland. Gek, hè. Dat kwam doordat Van Doesburg de broers Rinsema goed kende, Thijs en Evert. Dat waren schoenmakers! Maar bovendien schilderde Thijs en schreef Evert twee boekjes met aforismen. Ze hadden hun werkplaats in het centrum van Drachten. Thijs schilderde gewoon alles wat er voor hem op tafel stond." 

Wat nog meer over Thijs Rinsema te zeggen? Dat hij graag met kinderen speelde? Dat hij een prijs won met een ontwerp voor een voetbal-affiche (de derde)? Dat zijn wandschilderingen in hotel "De Phoenix" (zit nu een meubelzaak in) alleen nog
op kiekjes met feestgangers in de Phoenix-zaal zijn te zien? Dat hij altijd een keer per jaar naar Amsterdam ging? Dat hij als eerste zag dat Vermeer de Emmausgangers niet geschilderd had? Dat hij soms schilderijtjes voor spek ruilde? Dat L. van Lier Rinsema ongeveer 20 jaar geleden met Kandinsky, Jawlenski, Maria Blanchard exposeerde? En in 1961 een wand Rinsema's in van Lier's expositiezaal in Veere (Dada in Veere)? Dat prof. Jansen in Utrecht ook een Rinsema bezit? Dat u nu pas kunt zien hoe Rinsema er in de jaren '20 in lijn en kleur en papier over dacht?

Kijk eens, dit was een stuk over dada in Drachten, begrijpt u dat?

Je zou het heel kort kunnen vertellen. Dat het gaat om de eerste en de laatste twee alinea’s uit de bijdrage die K. Schippers schreef voort de catalogus bij de tentoonstelling Dada in Drachten. Dat die tentoonstelling werd georganiseerd door Thom Mercuur, dat die Mercuur nog maar net was benoemd als directeur van gemeentelijk museum 't Coopmanshûs in Franeker, dat in Franeker de victorie van de schoenmakers begon.
In november 1971 was het, zes weken waren de schilderijtjes, tekeningetjes, doosjes, schetsjes, boekjes, fotootjes, knipseltjes er te zien. 
En ja, jongen, dat wist jij misschien niet, maar die tentoonstelling is in 1972 ook nog in Drachten geweest.

Kijk eens, dit was een stuk over Thom Mercuur, begrijpt u dat?

-----

Foto: Werkmanslust, 2014